Sigrid: “Vorig jaar bracht ik een babyrompertje met Demeter-keurmerk op de markt. Voor mij een herkenbaar keurmerk, maar voor veel mensen helemaal niet. Inmiddels zie je het Demeter-keurmerk en biodynamische bedrijven steeds vaker voorbij komen in de media. Zoals stond onlangs een interview in het Friesch Dagblad met de biodynamisch werkende akkerbouwers van Timpelsteed in Engwierum (F). Want deze landbouw is niet alleen voor kleding de meest duurzame en eerlijke vorm, ook voor ons voedsel is dit in mijn ogen de toekomst.”
Ook interessant: Blog Sigrid: workshop vlaskrans binden verbindt biologisch en afkomst
- Tekst gaat verder onder de afbeelding
Sterke natuur zonder chemische middelen
Volgens biodynamisch akkerbouwer Pyt Sipma moeten we weer meer luisteren naar de seizoenen wat de productie en consumptie van ons voedsel betreft: “De natuur is sterk, en we moeten die niet met (chemische) middelen naar onze hand proberen te zetten.” Op zijn akkerbouwbedrijf laat hij goed zien dat dit prima kan. Hij maakt gebruik van rassen die tegen een stootje kunnen en zorgt dat de bodemgesteldheid van zijn akkergrond verbetert. Belangrijk, want toen hij het bedrijf van zijn vader overnam was dat wel anders.
Achteruit boeren met gangbaar
In 1933 begon zijn opa in Engwierum te boeren. Zijn gemengde bedrijf bewerkte hij volgens de nu geldende biologische maatstaven, iets wat toen ‘gangbaar’ was. Toen de vader van Pyt in 1970 het bedrijf overnam, werd op aandringen van de overheid steeds meer kunstmest gebruikt. De dieren die ze hielden voor de mest werden daardoor overbodig. Omdat de bodemkwaliteit van de akkergrond steeds meer verslechterde, leek het zijn vader geen goed idee dat Pyt de boerderij zou overnemen. ‘We boeren alleen maar achteruit’, was zijn devies. Ziekten werden met steeds meer chemische middelen bestreden…
Biodynamische landbouw met zorgboerderij
Toch nam Pyt het bedrijf in 2005 over, maar ging op biologische wijze telen. Hij zag in dat de chemische middelen de landbouw wellicht veel efficiënter hadden gemaakt, maar tegelijkertijd veel negatieve gevolgen hadden voor het milieu en zijn grond. Het steeds intensievere gebruik van zijn grond werd omgebogen in een gewasrotatie van één op zeven. Dat betekende rust voor de grond en een verhoging van het gehalte organische stof erin. Het resultaat was minder plagen en ziekten. Sinds vier jaar is het bedrijf doorgeschakeld naar de biodynamische landbouw en zijn ze ook zorgboerderij geworden. In een kas telen cliënten tientallen soorten groenten die worden verkocht in de boerderijwinkel op het erf. Hier vind je ook minder mooie exemplaren, zoals peen met dubbele wortels. Die wil de winkel niet, maar door ze hier wel aan te bieden blijven de voedselverliezen klein.
Net als vroeger bij de groenteboer verkoopt Timelpsteed verse streekproducten uit het seizoen. Hun groenten zijn minder extreem gewassen als in de supermarkt en dat zorgt voor behoud van smaak en kwaliteit.
Demeter: optimale samenhang tussen bodem, planten en omgeving
Het doorschakelen naar de biodynamische landbouw was voor Pyt de bevestiging van hun manier van werken zoals ze al jaren nastreefden. Vergeleken met biologische landbouw gelden in deze landbouwvorm hogere eisen voor het sluiten van kringlopen, omdat dit de kans op ziekten vermindert. Het cradle to cradle principe, het denken in kringlopen, zoals dit steeds meer in industriële processen wordt ingevoerd komt uit het kringloopdenken van de biodynamische Demeter landbouw. Hierin wordt veel minder gesleept met grondstoffen wereldwijd en voor de verwerking van de landbouwproducten gelden extra hoge normen voor een zo puur mogelijk eindproduct. Pyt ziet zijn bedrijf als een levend organisme: “De gezondheid van planten, dieren en ook die van onze medewerkers zijn onze kwaliteitsspiegel. Alle zintuigen staan open om tot optimale samenhang te komen tussen bodem, planten, dieren en omgeving. Ziekten en plagen worden bij de bron aangepakt in plaats van uitsluitend bestreden. Dat levert voedsel op van hoge kwaliteit en een zeer zuivere, natuurlijke smaak.”
Het Demeter keurmerk stamt al uit 1928 en is gebaseerd op de landbouwcursus uit 1924 van de antroposoof Rudolf Steiner en heeft zich vanaf die tijd wereldwijd ontwikkeld. Demeter is de naam van de Griekse godin van de vruchtbaarheid, van het begin van leven.
Eerlijke en duurzamere productie
Net zoals gastblogger Ellen aangeeft, zijn we er aan gewend dat in de supermarkt altijd alles te koop is. Daarbij staan we niet stil welke ecologische kosten dit met zich meebrengt. Denk aan transport, bestrijdingsmiddelen en de tijd om bijvoorbeeld het water te zuiveren. Die indirecte kosten worden veelal via de belasting door ons allemaal betaald. Kies je voor biodynamische producten, dan kies je voor een duurzaam geteeld product. Dat is eigenlijk veel eerlijker. Want zeg nu zelf: echt lekker en gezond voedsel kan toch alleen maar voortkomen uit een landbouwsysteem dat de natuur zoveel mogelijk inschakelt in plaats van uitschakelt, gevoed door de vruchtbare dynamiek en levenskracht van de natuur?
Sinds de opkomst van de landbouwindustrie en grote supermarktketens zijn we losgeraakt van de natuur. We zijn afgeweken van gebaande paden, van de connectie en van het bewustzijn dat landbouw niet alleen een (technische) grondstoffenleverancier is, maar ook als aarding dient. Daar zouden we elkaar weer moeten vinden…
Vakantiewerk op Timpelsteed
Zelf ervaren hoe het werken op een biodynamisch bedrijf er aan toe gaat? Op Timpelsteed hebben ze jaarlijks vakantiekrachten nodig. Meer informatie vind je op hun website.
Bron: Friesch Dagblad
Geef een reactie