Het is inmiddels wel duidelijk: we leven met z’n allen op te grote voet. Maar wat betekent dit eigenlijk en wat kunnen we daar aan doen? Om dit van jongs af aan mee te krijgen, schenkt het Tv-programma Het Klokhuis hier vijf dinsdagen aandacht aan. Een aanrader om samen met je kind (of alleen) naar te kijken. Aflevering 2 is helemaal in het teken van eten, de laatste aflevering gaat over reizen.
Ook interessant: de andere #BioBetekenissen in ons digitale woordenboek
Wat is een ecologische voetafdruk?
Iedereen van ons gebruikt een stuk van de aarde: omdat we eten, wonen, spullen kopen en reizen. Van voedsel tot energie en grondstoffen komt allemaal van Moeder Aarde. Vervolgens is er ruimte nodig voor de productie én afvalverwerking hiervan. De ruimte die hiervoor nodig is per persoon, noemen we de ecologische voetafdruk. Die ruimte bestaat uit akkerland, grasland, bouwland, visgrond en bos. Die ruimte kan meerdere doelen dienen. Zo is bosgrond in gebruik voor de productie van hout, maar het is ook nodig om de koolstofdioxide-uitstoot te absorberen die bij onze consumptie en transport vrijkomt. Op dit moment zorgt onze ‘ecologische voetafdruk’ er voor dat de aarde uitgeput raakt.
Wist je dit?
De gemiddelde Nederlandse ecologische voetafdruk is 5,0 hectare.* De rekenmethode die dit definieert werd in 1992 geïntroduceerd. Inmiddels is er een internationale denktank voor duurzaamheid, de Global Footprint Network (GFN), die de voetafdruk van alle landen jaarlijks publiceert. Dit is wereldwijd geaccepteerd als maatstaf voor onze impact op de aarde. De ecologische voetafdruk kan berekend worden voor een individu, een stad, een gebied, een land en de complete aarde.
De ecologische voetafdruk per land is gebaseerd op de hoeveelheid goederen die geconsumeerd wordt. Het doet er niet toe waar het product geproduceerd is en hoeveel grond daar gebruikt wordt, het gaat om de hoeveel oppervlakte dat per consumptief product wordt gebruikt.
*Gebaseerd op mondiale gegevens, verzameld en gepubliceerd door de Global Footprint Network (National Footprint Accounts 2021 edition (Data Year 2017); building on World Development Indicators, The World Bank (2019); U.N. Food and Agriculture Organization). Alle wereldwijde data is te zien op: https://data.footprintnetwork.org/
Ecologisch tekort
Dat wat de aarde ons kan geven (de biocapaciteit) is van belang voor de ecologische voetafdruk. Overstijgt onze ecologische voetafdruk de biocapaciteit, dan hebben we een ‘ecologische schuld’. En dat gebeurt op dit moment. We consumeren wereldwijd zóveel, dat er 1,6 wereldbollen nodig zijn om alle ecologische tekorten aan te kunnen vullen. Dankzij de rekenmethode maakt de ecologische voetafdruk inzichtelijk welke doeleinden elkaar beconcurreren en wat we moeten doen om een gezonde ecologische balans te behouden. Ook wij Nederlanders leven letterlijk op te grote voet. Als iedereen op de wereld zou leven zoals wij, hebben we zelfs drie aardbollen nodig! Het Klokhuis onderzoekt waar we alle beschikbare grond voor nodig hebben en legt in duidelijke taal uit waarom het zo belangrijk is een gezonde balans te houden.
Wist je dit: de voetafdruk van een Nederlander is behoorlijk groot, bijna even groot als 40 Olympische Zwembaden bij elkaar!
Weet jij wat jouw voetafdruk is?
Ben je benieuwd naar je eigen voetafdruk? Die bereken je snel met de online Voetafdruk-test van Het Klokhuis. Die laat gelijk zien met welke keuzes je jouw voetafdruk groter of kleiner kan maken.
De eerste aflevering van Het Klokhuis is hier terug te zien. De volgende vier afleveringen zijn elke dinsdagavond te zien om 18:45 uur op NPO Zapp.
Geef een reactie